ไปยังหน้า : |
[Font : 15 ]
|
| | |
1. พยัญชนะ : พรหมจรรย์โดยพยัญชนะ : คือ คือการประพฤติอย่างพรหม.
2. อรรถะ : พรหมจรรย์โดยอรรถะ :
2.1 แบบแห่งการครองชีวิตอยู่อย่างประเสริฐ ชนิดที่กิเลสและความทุกข์ย่ำยีไม่ได้.
2.2 การประพฤติวัตรปฏิบัติข้อใดข้อหนึ่งอย่างสม่ำเสมอจนตลอดชีวิต.
2.3 การเว้นกิจกรรมทางเพศทุกประการโดยสิ้นเชิง.
3. ไวพจน์ : พรหมจรรย์โดยไวพจน์ : คือ ศาสนา, อริยอัฏฐังคิกมรรค, ธรรมวินัย, ธรรมจริยา ฯลฯ
4. องค์ประกอบ : พรหมจรรย์โดยองค์ประกอบ :
1. ความประสงค์จะกระทำที่สุดแห่งความทุกข์.
2. กำลังศีล, กำลังสมาธิ, กำลังปัญญา.
3. ธรรมเป็นกำลังแห่งความสำเร็จ เช่น อิทธิบาท 4A48 ฯลฯ
5. ลักษณะ : พรหมจรรย์โดยลักษณะ : มีลักษณะ :
5.1 งดงามในเบื้องต้น คือปริยัติ ; งดงามในท่ามกลาง คือปฏิบัติ (ศีล สมาธิ ปัญญา) ; งดงามในเบื้องปลาย คือปฏิเวธ (มรรค ผล นิพพาน).
5.2 ชวนให้ปฏิบัติเหมือนมัณฑะA49 ยอดโอชาแห่งโครสที่น่าดื่มอย่างยิ่ง.
5.3 มีลักษณะสมบูรณ์ทั้งพยัญชนะและอรรถะ.
5.4 มีลักษณะอันประเสริฐตามความหมายของคำว่า “พรหม”.
6. อาการ : พรหมจรรย์โดยอาการ : มีอาการ :
6.1 มีอาการแห่งความเป็นของประเสริฐเหนือสิ่งทั้งปวงคือดับทุกข์ได้.
6.2 มีลักษณะการเป็นบันไดแห่งนิพพาน.
7. ประเภท : พรหมจรรย์โดยประเภท :
7.1 แบ่งโดยประเภทสอง :
กลุ่มที่ 1 :
1. พรหมจรรย์ของผู้ที่ยังไม่เป็นพระอรหันต์ มีเพื่อเป็นพระอรหันต์.
2. พรหมจรรย์ของพระอรหันต์ เป็นการเสวยวิมุตติสุข.
กลุ่มที่ 2 :
1.พรหมจรรย์ที่ประพฤติได้ในบ้านเรือน (อาคาริกพรหมจรรย์).
2. พรหมจรรย์ที่ต้องออกจากบ้านเรือน (อนาคาริกพรหมจรรย์).
7.2 แบ่งโดยประเภทสาม :
1. พรหมจรรย์อย่างต่ำเพื่อเป็นกษัตริย์
2. พรหมจรรย์อย่างกลางเพื่อเป็นเทวดา.
3. พรหมจรรย์อย่างสูงเพื่อเป็นพระอรหันต์. นี้เป็นโบราณธรรม.
8. กฎเกณฑ์ : พรหมจรรย์โดยกฎเกณฑ์ :
8.1 มีปฏิจจสมุปบาทเป็นจุดตั้งต้น (อาทิพรหมจรรย์) ตามที่ตรัสไว้.
8.2 พรหมจรรย์ต้องมีลักษณะลุ่มลึกไปตามลำดับ เหมือนฝั่งทะเล.
8.3 อานิสงส์ของพรหมจรรย์ต้องมิใช่ลาภสักการ ต้องเป็นวิมุตติ.
8.4 การประพฤติพรหมจรรย์ ประพฤติได้ทั้งหญิงทั้งชาย ทั้งเด็กยุวชน คนหนุ่มสาว ; พ่อบ้านแม่เรือน ผู้ใหญ่ คนแก่ ; และประพฤติได้ทั้งที่วัดและที่บ้าน.
9. สัจจะ : พรหมจรรย์โดยสัจจะ :
9.1 พระพุทธองค์ตรัสว่า กัลยาณมิตร (ที่แท้จริง) เป็นความสำเร็จทั้งหมดของพรหมจรรย์.
9.2 เพศตรงกันข้ามเป็นข้าศึกของการประพฤติพรหมจรรย์.
9.3 กุศลกรรมบถ 10 เป็นพรหมจรรย์อย่างชนิดของผู้ครองเรือน.
9.4 หิริ โอตตัปปะ เป็นรากฐานของพรหมจรรย์.
9.5 แม้เป็นธรรมะขั้นต่ำ แต่ประพฤติอยู่อย่างเคร่งครัดไม่ขาดสายก็เรียกว่าพรหมจรรย์ (อย่างหนึ่ง) ได้เหมือนกัน.
9.6 การกระทำตามใจตนเอง (ตามใจกิเลส) เป็นข้าศึกของพรหมจรรย์.
9.7 กิเลสย่อมไม่สามารถย่ำยีผู้ประพฤติพรหมจรรย์.
10 หน้าที่ : พรหมจรรย์โดยหน้าที่ :
10.1 หน้าที่ (โดยสมมติ) ของพรหมจรรย์ : คือ การทำบุคคลให้เป็นพรหม (ผู้ประเสริฐ).
10.2 หน้าที่ของผู้ประพฤติพรหมจรรย์ในพุทธศาสนา : คือ การประพฤติเพื่อความสิ้นสุดแห่งความทุกข์.
10.3 หน้าที่ของผู้จบกิจพรหมจรรย์ : คือ การประกาศพรหมจรรย์.
11. อุปมา : พรหมจรรย์โดยอุปมา : เปรียบเสมือน :
11.1 มัณฑะที่น่าดื่ม.
11.2 บันไดแห่งนิพพาน.
11.3 “สบู่” ทางจิตที่ครบชุด.
11.4 “หลุมหลบภัย” ตลอดกาล.
12. สมุทัย : พรหมจรรย์โดยสมุทัย : เนื่องมาจาก :
12.1 สัมมาสังกัปปะ.
12.2 การทนความคับแคบวุ่นวายในบ้านเรือนไม่ได้.
12.3 ประเพณีปรัมปราที่ว่าทุกคนควรบวช ; แต่ก็เป็นพรหมจรรย์ปรัมปรา.
13. อัตถังคมะ : พรหมจรรย์โดยอัตถังคมะ :
13.1 ความเป็นทาสของวัตถุ เป็นความล้มละลายของพรหมจรรย์.
13.2 การปฏิบัติที่เป็นไปไม่ถูกต้องตามกฎเกณฑ์ของผัสสายตนะA50 พรหมจรรย์ก็หยุดชะงักหรือเป็นไปไม่ได้.
13.3 การตกอยู่ใต้อำนาจของเพศตรงกันข้าม เป็นข้าศึกของพรหมจรรย์.
13.4 กิเลสแรงกล้าอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างเข้าครอบงำ.
14. อัสสาทะ : พรหมจรรย์โดยอัสสาทะ : แก่ผู้ประพฤติพรหมจรรย์ :
14.1 ความหวังที่จะได้สิ่งที่ตนปรารถนาอันสูงสุด.
14.2 ความสงบสุขเยือกเย็นที่ได้รับจากการประพฤติพรหมจรรย์.
14.3 ความรู้สึกว่าได้กระทำสิ่งที่ดีที่สุดที่มนุษย์ควรกระทำ.
15. อาทีนวะ : พรหมจรรย์โดยอาทีนวะ : อาทีนวะของการประพฤติพรหมจรรย์โดยตรงไม่มี : เว้นแต่พรหมจรรย์ที่ “ลูบคลำไม่ดี” หรือประพฤติเพื่อการหลอกลวง ; มีผลเหมือนหญ้าคมบางที่จับไม่ดีบาดมือผู้จับหรืองูพิษที่แว้งกัดเจ้าของ.
16. นิสสรณะ : พรหมจรรย์โดยนิสสรณะ : การออกมาเสียจากพรหมจรรย์ ไม่ต้องมีสำหรับคนธรรมดา ; แต่มีสำหรับผู้จบกิจพรหมจรรย์ คือมีอตัมมยตา.
17. ทางปฏิบัติ : พรหมจรรย์โดยทางปฏิบัติ : เพื่อการมีพรหมจรรย์ :
17.1 ไตรสิกขาหรืออริยอัฏฐังคิกมรรค.
17.2 การกระทำทุกอย่างที่เป็นไปเพื่อความไม่ยึดมั่นถือมั่นว่ามีตัวตนหรือของตน.
17.3 ระเบียบปฏิบัติที่เป็นการควบคุมจิตและพัฒนาจิต.
18. อานิสงส์ : พรหมจรรย์โดยอานิสงส์ :
18.1 การบรรลุเจโตวิมุตติและปัญญาวิมุตติ.
18.2 มีนิพพานในปัจจุบัน.
18.3 ความสิ้นไปแห่งกิเลสและความทุกข์.
18.4 อานิสงส์ขั้นสูงสุดอยู่ที่การเข้าถึงความว่าง (สุญญตา).
18.5 การเข้าถึงความเป็นพรหม (ในทุกความหมาย).
19. หนทางถลำ : พรหมจรรย์โดยหนทางถลำ : เข้าไปสู่การประพฤติพรหมจรรย์ :
19.1 ความหวังที่จะได้รับสิ่งที่ดีที่สุดที่มนุษย์จะพึงได้รับอยู่เสมอ.
19.2 การเบื่อภพตามลำดับ (กามภพ รูปภพ อรูปภพ).
20. สิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : พรหมจรรย์โดยสิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : ในการประพฤติพรหมจรรย์ : คือ : ธรรมที่เป็นฝักฝ่ายแห่งโพธิ : คือโพธิปักขิยธรรมทุกข้อ.
21. ภาษาคน - ภาษาธรรม : พรหมจรรย์โดยภาษาคน - ภาษาธรรม :
21.1 ภาษาคน : การสำรวมในกิจกรรมระหว่างเพศ.
ภาษาธรรม : อริยมรรคมีองค์ 8.
21.2 ภาษาคน : การประพฤติเพื่อเป็นพรหม.
ภาษาธรรม : การประพฤติเพื่อนิพพาน.
ธรรมโฆษณ์ที่แนะนำให้อ่าน
1. นวกานุสาสน์ เล่ม 1
2. พุทธประวัติจากพระโอษฐ์
3. สันทัสเสตัพพธรรม