ไปยังหน้า : |
[Font : 15 ]
|
| | |
1. พยัญชนะ : อตัมมยตาโดยพยัญชนะ : คือ ความไม่สำเร็จมาจากปัจจัยนั้นๆ.
2. อรรถะ : อตัมมยตาโดยอรรถะ : คือ ภาวะของจิตที่อะไรๆ ปรุงแต่งให้ผิดไปจากความถูกต้องไม่ได้ ; คือจับยึดไว้ก็ไม่ได้ ผลักไสไปก็ไม่ได้ ปรุงแต่งให้เปลี่ยนแปลงไปก็ไม่ได้จากความถูกต้อง เพื่อจะตั้งอยู่อย่างไม่มีความทุกข์เลย.
3. ไวพจน์ : อตัมมยตาโดยไวพจน์ : คือ อรหัตตมรรค. วิราค, วิมุตติ, นิพพาน ฯลฯ
4. องค์ประกอบ : อตัมมยตาโดยองค์ประกอบ :
1. ความเห็นตามที่เป็นจริง.
2. ความเบื่อหน่ายคลายกำหนัด.
3. ความสลัดคืน ไม่ยึดมั่นถือมั่น.
4. ความคงที่อย่างไม่อาจเปลี่ยนแปลงอีกต่อไป
5. ลักษณะ : อตัมมยตาโดยลักษณะ : คือ ไม่ถูกอะไรจับยึดไว้หรือปรุงแต่งได้ ; อยู่เหนืออำนาจความเป็นบวกเป็นลบ (เหนืออภิชฌาและโทมนัส) ; จึงอยู่เหนือชั่วเหนือดี เหนือบาปเหนือบุญ เหนือทุกข์เหนือสุข เหนืออกุศลเหนือกุศล เหนือโลกิยธรรมหรือสังขตธรรมทั้งปวง.
6. อาการ : อตัมมยตาโดยอาการ : มีอาการ :
6.1 แห่งความไม่ตั้งอยู่ด้วยเหตุด้วยปัจจัย จึงไม่มีอาการเปลี่ยนแปลงไปตามเหตุตามปัจจัย.
6.2 ไม่ผูกพันอยู่กับสิ่งใด จีงไม่มีอาการแห่งความทุกข์.
7. ประเภท : อตัมมยตาโดยประเภท : มีประเภทตามลำดับชั้นที่นำไป เพื่อการละเสียซึ่งกามธาตุ รูปธาตุ อรูป ธาตุ ; จนกระทั่งเข้าถึงนิโรธธาตุ ; ซึ่งไม่ต้องมีการละอะไร.
สรุปความว่ามี 2 ประเภท :
7.1 ประเภทที่อยู่ในขั้นที่ถูกนำไปใช้ในการละ สิ่งต้องละตามลำดับ.
7.2 ประเภทสุดท้าย ซึ่งไม่ต้องมีการละอะไร.
8. กฎเกณฑ์ : อตัมมยตาโดยกฎเกณฑ์ : เป็นกฎชนิดกฎของธรรมชาติ (มิใช่มนุษย์บัญญัติขึ้น) ; และเป็นกฎฝ่ายอ สังขตะ หรือการนำไปสู่อสังขตะ ; หรือการนำไปสู่อสังขตะ ; หรือการทำลายเสียซึ่งอำนาจแห่งเหตุ ปัจจัยทั้งปวง ; จนเป็นอิสระจากเหตุปัจจัย.
9. สัจจะ : อตัมมยตาโดยสัจจะ : คือ ไม่มีภาวะแห่งความเป็นผู้ปรุงแต่ง หรือถูกปรุงแต่ง และไม่มีภาวะแห่งการปรุงแต่ง.
10. หน้าที่ : อตัมมยตาโดยหน้าที่ :
10.1 หน้าที่ของอตัมมยตา : ไม่มี.
10.2 หน้าที่ของมนุษย์ต่ออตัมมยตา : คือ ทำให้ปรากฏ หรือเข้าถึง จนเป็นอตัมมโย (คือมีอตัมมยตา).
11. อุปมา : อตัมมยตาโดยอุปมา : เปรียบเสมือนเพชร (ซึ่งถือกันว่า) ตัดอะไรได้ทุกอย่าง แต่ไม่มีอะไรตัดเพชรได้ ; หรือเพชรอีกนัยหนึ่ง ; ไม่เป็นที่ปรารถนาของคนจำพวกไก่ จึงเป็นหมันสำหรับคนจำพวกนั้น.
12. สมุทัย : อตัมมยตาโดยสมุทัย : ไม่มี ; เพราะเป็นอสังขตะ.
13. อัตถังคมะ : อตัมมยตาโดยอัตถังคมะ : ไม่มี ; เพราะเป็นอสังขตะ.
14. อัสสาทะ : อตัมมยตาโดยอัสสาทะ : อัสสาทะของอตัมมยตาในขั้นสูงสุดไม่มี ; มีได้ก็แต่ในอตัมมยตาชั้นต้นๆ ที่ถูกนำมาใช้เพื่อละเสีย ซึ่งกามธาตุ ; รูปธาตุ ; อรูปธาตุ : ซึ่งเมื่อละได้แล้วในแต่ละขั้น ย่อมมีอัสสาทะในแต่ละขั้นแห่งการละนั้น ; ซึ่งจะมีได้ สำหรับบุคคลผู้ยังมีความยึดถือ คือยังไม่มีอตัมมยตา ในขั้นสมบูรณ์หรือขั้นสุดท้าย.
15. อาทีนวะ : อตัมมยตาโดยอาทีนวะ : อาทีนวะของหรือจากอตัมมยตา ไม่มีเพราะเป็นอสังขตะ.
16. นิสสรณะ : อตัมมยตาโดยนิสสรณะ : อตัมมยตาเองเป็นนิสสรณะ เครื่องออกมาเสียจากอุปาทาน. (ไม่มี เหตุผลอะไรที่แสดงว่า เราต้องออกมาเสียจากอตัมมยตา) ดังนั้น นิสสรณะ จากอตัมมยตาจึงไม่มี.
17. ทางปฏิบัติ : อตัมมยตาโดยทางปฏิบัติ :
17.1 การเห็น 9 “ตา” คือเห็น :
อนิจจตา : ความไม่เที่ยง.
ทุกขตา : ความเป็นทุกข์.
อนัตตตา : ความเป็นของไม่ใช่ตน.
ธัมมัฏฐิตตา : ความตั้งอยู่ตามธรรมชาติของกฎธรรมดา.
ธัมมนิยามตา : ความเป็นไปตามกฎธรรมดา.
อิทัปปัจจยตา : ความมีและความเป็นไปตามปัจจัย.
สุญญตา : ความว่างจากตัวตน.
ตถาตา : ความเป็นเช่นนั้นเอง.
อตัมมยตา : ภาวะแห่งความเป็นอตัมมยตา.
17.2 การละจากกามธาตุ : เข้าสู่รูปธาตุ.
การละจากรูปธาตุ : เข้าสู่อรูปธาตุ.
การละจากอรูปธาตุ : เข้าสู่นิโรธธาตุ ; คือ การลุถึงอตัมมยตา.
18. อานิสงส์ : อตัมมยตาโดยอานิสงส์ : คือ การถึงการสิ้นสุดแห่งความทุกข์ (อนุปาทิเสสนิพพาน).
19. หนทางถลำ : อตัมมยตาโดยหนทางถลำ : เข้าไปสู่ความมีอตัมมยตา : คือ ตทังควิมุตติทุกชนิด.
20. สิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : อตัมมยตาโดยสิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : ในการเข้าถึงอตัมมยตา :
20.1 สมถะและวิปัสสนาที่เป็นไปเพื่อการละกามวัตถุ รูปธาตุ และอรูปธาตุ.
20.2 การมีวิปัสสนาญาณไปตามลำดับ จนครบ 9 “ตา” ดังที่กล่าวแล้วในอรรถลักษณะข้อ 17 - ทางปฏิบัติ.
21. ภาษาคน - ภาษาธรรม : อตัมมยตาโดยภาษาคน - ภาษาธรรม :
ภาษาคน : เป็นสิ่งที่เขาไม่เชื่อว่าอาจจะมีได้ จึงไม่มีคำพูดในภาษาคน.
ภาษาธรรม : เป็นสิ่งที่มีอยู่จริงยิ่งกว่าจริง จึงมีพูดกันอยู่แต่ในภาษาธรรม.
ธรรมโฆษณ์ที่แนะนำให้อ่าน
1. อตัมมยตาประยุกต์