สารบัญหนังสือ
| ไปยังหน้า : |
เริ่มนำเข้าข้อมูล
2 กรกฏาคม 2564
นำเข้าข้อมูลหนังสืออริยสัจ จากพระโอษฐ์ ภาคต้น-ปลาย เสร็จ
5 กรกฏาคม 2564
เริ่มเชื่อมโยงหนังสือธรรมะใกล้มือเข้ากับระบบ
11 กรกฏาคม 2564
เริ่มเชื่อมโยงเสียงอ่านเข้ากับระบบ
คุณ กนกพร อัมพวัน
คุณ กมนวรรณ พุทธาภิรัตน์
คุณ ปรางทิพย์ สายชล
คุณ พรทิพย์ พรมมาฎร์
คุณ รุ่งทิวา สารันต์
คุณ สายชล ทันนิเทศ
คุณ สุธาธาร จารุพินิจกุล
อาสาช่วยพิมพ์หนังสือธรรมะเล่มน้อย
เสียงอ่านหนังสือ
คุณ อาจิต โตเกียรติรุ่งเรือง
อัตถจารี ผู้พัฒนาระบบ
หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ
|
[Font : 15 ]
|
| | |
1. พยัญชนะ : สติโดยพยัญชนะ : คือ แล่นไปเร็ว.
2. อรรถะ : สติโดยอรรถะ : คือ ความระลึกได้เร็วหรือทันเวลา ในการนำมาซึ่งปัญญา.
3. ไวพจน์ : สติโดยไวพจน์ : คือ อัปปมาท, ชาครธรรม.
4. องค์ประกอบ : สติโดยองค์ประกอบ :
1. ความรู้จัก และกลัวต่อความทุกข์.
2. ความรู้จักละอาย.
3. ความเข็ดหลาบ.
4. ความเชื่อฟังและความเคร่งครัดต่อระเบียบ.
5. ลักษณะ : สติโดยลักษณะ : มีลักษณะ :
5.1 แห่งเจติกธรรม เครื่องประกอบจิต.
5.2 แห่งผู้เฝ้า, ผู้ระวัง, ผู้รักษา, ผู้คุ้มครอง.
5.3 แห่งการตื่น, ไม่หลับ, ไม่เผลอ.
6. อาการ : สติโดยอาการ : มีอาการ :
6.1 แห่งการขนส่งปัญญาอย่างทันเวลา.
6.2 คัดเลือกและใช้ปัญญาให้ถูกแก่กรณี.
7. ประเภท : สติโดยประะเภท :
7.1 จำแนกโดยประเภทสอง : ตามอาการหรือหน้าที่ มี 6 คู่ :
คู่ที่ 1 :
1. สัมมาสติ.
2. มิจฉาสติ.
คู่ที่ 2 :
1. สติตามธรรมดา.
2. สติที่เป็นองค์แห่งมรรค : คือสติที่เป็นไปเพื่อวิเวก - วิราคะ - นิโรธะ - โวสสัคคะ.
คู่ที่ 3 :
1. สติที่เกิดก่อนการกระทำ.
2. สติที่เกิดขณะกระทำเพื่อควบคุมการกระทำ.
คู่ที่ 4 :
1. สติที่เป็นไปในอารมณ์ภายนอก.
2. สติที่เป็นไปในอารมณ์ภายใน.
คู่ที่ 5 :
1. สติเมื่อทำหน้าที่ตามกำลังของสติเอง.
2. สติเมื่อทำหน้าที่ร่วมกับธรรมอื่น.
คู่ที่ 6 :
1. สติที่เป็นไปในหน้าที่แห่งการระลึก.
2. สติที่เป็นไปในหน้าที่แห่งการรักษาหรือปิดกั้น.
7.2 จำแนกตามฐานที่ตั้ง : มี 4 ประเภท : คือ สติเป็นไปทางกาย, ทางเวทนา, ทางจิต และทางธรรม; ที่เรียกว่าสติปัฏฐาน 4.
7.3 จำแนกตามอารมณ์เป็นเครื่องติดตามกำหนด : มี 10 : คือ พุทธานุสติ, ธรรมมานุสติ, สังฆานุสติ, สีลานุสติ, จาคานุสติ, เทวตานุสติ, มรณานุสติ, กายยคตานุสติ, อานาปานสติ, อุปสมานุสติA72.
8. กฏเกณฑ์ : สติโดยกฏเกณฑ์ :
8.1 ต้องทำหน้าที่ร่วมกับปัญญาที่แยกกันไม่ได้ ; ทั้งเบื้องต้น ท่ามกลางและสุดท้าย.
8.2 เป็นสิ่งที่ต้องใช้ทุกกรณี และทุกกาละเทศะ.
8.3 ทำให้เกิดการเป็นพระอรหันต์ เมื่อสติถึงความสมบูรณ์.
9.สัจจะ : สติโดยสัจจะ :
9.1 ความสมบูรณ์แห่งสติ คือความรอดปลอดภัยของชีวิต.
9.2 สติเป็นเครื่องหยุดแกระแสแห่งกิเลส เพื่อให้โอกาสแก่ปัญญาในการทำลายกิเลส.
10. หน้าที่ : สติโดยหน้าที่ (โดยสมมติ) :
10.1 สติมีหน้าที่ระลึก และประมวลมาซึ่งธรรมทั้งหลาย; เพื่อการคัดเลือก และใช้ให้ถูกต้องตามหน้าที่.
10.2 สติมีหน้าที่กำหนดอารมณ์ ; ทั้งในฝ่ายของสมาธิและปัญญา.
11. อุปมา : สติโดยอุปมา : เปรียบเสมือน :
11.1 ผู้เฝ้า, ผู้พิทักษ์, ผู้คุ้มครอง.
11.2 เครื่องขนส่งของปัญญา.
11.3 ความเร็วของสายฟ้า.
11.4 คลื่นวิทยุ ; ทั้งในลักษณะของคลื่นพา และคลื่นเสียง.
11.5 เสือในขณะซุ่มตัวคอยจับสัตว์อยู่ในป่า.
11.6 สารถีแห่งอัตภาพของชีวิต.
12. สมุทัย : สติโดยสมุทัย :
12.1 สมุทัยโดยตรง : คือ ความกลัวต่อความทุกข์ แล้วระวังอยู่.
12.2 สมุทัยโดยอ้อม : คือ ความละอายต่อความชั่ว แล้วระวังอยู่.
12.3 ความไม่ประมาทในธรรมทั้งปวง.
12.4 มีปัจจัยสำหรับสนับสนุน คือ สมาธิ.
13. อัตถังคมะ : สติโดยอัตถังคมะ :
13.1 ความหลงลืม ความเผลอ.
13.2 ความพ่ายแพ้ต่อความยั่วยวน.
13.3 ขาดการสำรวมระวัง.
13.4 เมื่อความประมาทครอบงำ.
14 อัสสาทะ :สติโดยอัสสาทะ : คือ ความพอใจเมื่อได้รับผลของความไม่เผอเรอ พลั้งพลาดขาดสติ.
15. อาทีนวะ : สติโดยอาทีนวะ : อาทีนวะของสติไม่มี มีแต่ของการขาดสติ :
15.1 ความทุกข์, ความเสื่อมเสีย, ความสูญเสีย หรือถึงกับความตาย.
15.2 ความหมดสมรรถนะของการเป็นผู้คุ้มครองรักษาในด้านของวัตถุและจิตใจ.
15.3 หมดหวังความก้าวหน้าไปตามทางของพระนิพพาน เพราะขาดสติปัฏฐานทั้ง 4.
15.4 ไม่สามารถนำออกซึ่งอภิฌาA73 และโทมนัสA74 ในโลกจากจิตใจ (ความไม่อยู่เหนืออิทธิพลของความเป็นบวกและลบของสิ่งทั้งปวง) .
16. นิสสรณะ : สติโดยนิสสรณะ : นิสสรณะออกจากสติไม่มี: มีแต่นิสสรณะจากโทษของการขาดสติ :
16.1 อริยอัฏฐังคิกมรรค.
16.2 ความไม่ประมาทในธรรมทั้งปวง.
17. ทางปฏิบัติ : สติโดยทางปฏิบัติ : เข้าสู่ความมีสติ :
17.1 สติปัฏฐาน 4 หรือ อานาปานสติ.
17.2 ความสมบูรณ์แห่งสติในขณะแห่งผัสสะ.
17.3 เห็นโลกโดยความเป็นของว่างจากอัตตาหริอัตตานียาA75 อยู่เป็นประจำ.
17.4 มีนิพพานเป็นอารมณ์ อยู่ทุกอิริยาบถ.
17.5 รู้สึกตัวสมบูรณ์ทั่วถึงก่อนการเคลื่อนไหว หรือการกระทำใดๆ เพื่อป้องกันการหลงลืม.
18. อานิสงส์ : สติโดยอานิสงส์ :
18.1 สกัดกั้นกระแสแห่งปฏิจจสมุปบาท ไม่ให้ลุกลามไปจนเกิดทุกข์.
18.2 ไม่มีการกระทำใดๆ ที่เป็นเหตุให้ต้องเสียใจ.
18.3 สติเป็นเครื่องคุ้มครองศรัทธา, ทิฏฐิ และวิริยะ ไม่ให้เฉออกนอกทาง ; และเป็นเครื่องเรียกมาให้ทันเวลา ; ซึ่งสมาธิ,ปัญญา, หิริ, โอตตัปปะ, ขันติ จาคะ เป็นต้น.
18.4 ป้องกันและควบคุมการเกิดแห่งกิเลส, ตัณหา, อุปาทาน ได้แน่นอน.
18.5 สติเมื่อสมบูรณ์ถึงที่สุด ทำให้รู้วินาทีที่จะดับจิต.
19. หนทางถลำ : สติโดยหนทางถลำ : เข้าไปสู่ความมีสติ :
19.1 ความเป็นอยู่อย่างวิเวก, สันโดษ, เรียบง่าย.
19.2 ความมีหิริโอตตัปปะอยู่เป็นพื้นฐานของชีวิต.
19.3 การเห็นภัยในวัฏฏสงสารอยู่เป็นประจำ.
19.4 มีกัลยาณมิตรคอยตักเตือน.
20. สิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : สติโดยสิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง :
20.1 ขันติธรรมที่เพียงพอ.
20.2 สติแห่งความจดจำที่เข้มแข็งและเพียงพอ.
21. ภาษาคน - ภาษาธรรม : สติโดยภาษาคน - ภาษาธรรม :
ภาษาคน : ความไม่สะเพร่า เลินเล่อ.
ภาษาธรรม : ความรู้สึกตัวทั่วพร้อมอยู่ด้วยอำนาจของปัญญาต่ออารมณ์ทั้งปวง.
ธรรมโฆษณ์ที่แนะนำให้อ่าน
1. ธรรมปาฏิโมกข์ เล่ม 2
2. พระพุทธคุณบรรยาย
3. โมกขธรรมประยุกต์
4. อริยสัจจากพระโอษฐ์
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"
| | แจ้งข้อผิดพลาด / แนะนำ
