[Font : 15 ]
| |
ทรงจัดพระองค์เองในฐานะเป็นผู้ฉลาดในเรื่องหนทาง |  

ดูก่อนติสสะ! มีบุรุษอยู่ 2 คน คนหนึ่งไม่ฉลาดในเรื่องหนทาง คนหนึ่งฉลาดในเรื่องหนทาง. คนที่ไม่ฉลาดในเรื่องหนทาง ได้ถามเรื่องหนทางกับคนที่ฉลาดในเรื่องหนทาง, คนผู้ฉลาดในเรื่องหนทางนั้นได้กล่าวว่า "บุรุษผู้เจริญ! มาเถิดนี่หนทาง ท่านจงไปตามทางนี้สักครู่หนึ่ง ครั้นไปสักครู่หนึ่งแล้ว จักเห็นทาง 2 แพร่ง ท่านจงเว้นทางซ้ายเสีย แล้วไปตามทางขวา เมื่อไปตามทางขวาครู่หนึ่งแล้วจักเห็นราวป่าหนาทึบ ไปตามทางนั้นอีกครู่หนึ่ง จักเห็นลุ่มน้ำใหญ่อันมีเปือกตมไปตามทางนั้นอีกครู่หนึ่งแล้ว ท่านจักเห็นเหวอันโกรกชัน ไปตามทางนั้นอีกครู่หนึ่งแล้ว ท่านจักเห็นภูมิภาคอันสม่ำเสมอ น่ารื่นรมย์".

ติสสะ! อุปมานี้ เราทำขึ้นเพื่อให้รู้เนื้อความ นี้คือเนื้อความในอุปมานั้น:-

คำว่า "บุรุษผู้ไม่ฉลาดในเรื่องทาง" นั่น เป็นคำหมายถึง ปุถุชน.

คำว่า "บุรุษผู้ฉลาดในเรื่องทาง" นั่น เป็นคำหมายถึง ตถาคตผู้อรหันตสัมมาสัมพุทธะ.

คำว่า "ทาง 2 แพร่ง" นั่น เป็นคำหมายถึง วิจิกิจฉา.

คำว่า "ทางซ้าย" นั่น เป็นคำหมายถึง มิจฉามรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 กล่าวคือ มิจฉาทิฎฐิ มิจฉาสังกัปปะ มิจฉาวาจา มิฉากัมมันตะ มิจฉาอาชีวะ มิจฉาวายามะ มิจฉาสติ มิจฉาสมาธิ

คำว่า "ทางขวา" นั่น เป็นคำหมายถึง อริยอัฎฐังคิกมรรค กล่าวคือสัมมาทิฎฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะสัมมาสติ สัมมาสมาธิ.

คำว่า "ราวป่าหนาทึบ" นั่น เป็นคำหมายถึง อวิชชา.

คำว่า "ลุ่มน้ำใหญ่มีเปือกตม" นั่น เป็นคำหมายถึง กามทั้งหลาย.

คำว่า "เหวโกรกชัน" นั่น เป็นคำหมายถึง ความโกรธ คับแค้นใจ.

คำว่า "ภูมิภาคอันสม่ำเสมอ น่ารื่นรมย์" นั่น เป็นคำหมายถึง พระนิพพาน.

ติสสะ! เธอจงยินดี, ติสสะ! เธอจงยินดีตามที่เรากล่าวบอก ตามที่เราอนุเคราะห์ ตามที่เราพร่ำสอบเถิด ดังนี้.

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสข้อความนี้แล้ว ท่านพระติสสะมีความพอใจ ยินดียิ่งในถ้อยคำของพระผู้มีพระภาคแล้ว แล.

- บาลี ธนฺธ. สํ. 17/131/197. ตรัสแก่พระติสสะผู้ไม่ประสบความสำเร็จในการปฎิบัติ ไม่ยินดีในพรหมจรรย์ มีความสงสัยอยู่; ที่เชตวัน.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

  |     |   แจ้งข้อผิดพลาด / แนะนำ
หนังสือที่เกี่ยวข้อง