ไปยังหน้า : |
[Font : 15 ]
|
| | |
(สันดานตวาดผู้อื่นว่า “ฮึ ฮึ")
1. พยัญชนะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยพยัญชนะ : คือ ความมีชาติแห่งผู้กล่าวคำตวาดผู้อื่นว่า : ฮี! ฮึ!.
2. อรรถะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอรรถะ : คือ ความรู้สึกของคนจองหองอวดดี ยกตนข่มท่าน โดยไม่มองดูสถานะของตนเอง ; หรือ หมายถึง บุคคลที่มีกิเลสเช่นนี้.
3. ไวพจน์ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยไวพจน์ : คือ ความยกตัวข่มท่าน, ความจองหอง, ความหยิ่งยโส, ความอวดดี (ซึ่งเราเป็นกันโดยมากเป็นธรรมดานั่นแหละ).
4. องค์ประกอบ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยองค์ประกอบ : คือ มีครบทั้งโลภะ, โทสะ, โมหะ, ในลักษณะท่าทีต่างๆ กันโดยอ้อม.
5. ลักษณะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยลักษณะ : คือ ยกตนข่มผู้อื่น (ซึ่งแม้ผู้ใหญ่หรือครูบาอาจารย์ก็ยังมีกันอยู่).
6. อาการ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอาการ : คือ ยกตนด้วยลืมตัว.
7. ประเภท : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยประเภท : มีสอง :
7.1 ทำด้วยความรู้สึกตัวโดยเจตนา.
7.2 ทำอย่างไม่รู้สึกตัวเพราะเป็นปกตินิสัยที่เคยชิน.
8. กฎเกณฑ์ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยกฎเกณฑ์ : คือ การมีสัญชาตญาณทางการยกตัวแห่งการอยากดี, อยากเด่น, อยากอวด, แล้วมีการกระทำไปตามนั้นด้วยอำนาจของภวตัณหา และภวทิฏฐิ.
9. สัจจะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยสัจจะ : คือ บ้าดี, สร้างความเกลียดชัง, ทำลายตัวเอง, แทนที่จะทำลายฝ่ายตรงกันข้าม ; ตามปกติเป็นกิเลสที่เป็นสมบัติประจำตัวของผู้มีอำนาจวาสนา.
10. หน้าที่ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยหน้าที่ : สัตบุรุษ หรือ ผู้มีศีลธรรม หรือ สุภาพบุรุษ : พึงละเว้นเสียโดยเด็ดขาด.
11. อุปมา : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอุปมา : เปรียบเสมือน; กิ้งก่า หรือ อย่างน้อยก็แมงป่อง.
12. สมุทัย : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยสมุทัย :
12.1 มีกิเลสประเภทโมหะเป็นสมุทัย ; มีชื่อเฉพาะว่า มักขะ (ลบหลู่คุณท่าน), สาเถยยะ (อวดดี), มานะ (ถือตัว), อติมานะ (ดูหมิน).
12.2 ความอยากเด่นดังกว่าผู้อื่น.
13. อัตถังคมะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอัตถังคมะ : คือ เมื่อพบคู่ปรับที่เหนือกว่า.
14. อัสสาทะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอัสสาทะ : คือ เป็นอัสสาทะชั้นยาเสพติด, มีรสอร่อยเลิศ, สำหรับบุคคลผู้มีกิเลสประเภทนี้.
15. อาทีนวะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอาทีนวะ : คือ ทำให้ประสบความพ่ายแพ้ทางกาย, ทางจิต, ทางวิญญาณ, โดยไม่ทันรู้สึกตัว.
16. นิสสรณะ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยนิสสรณะ : จากกิเลสประเภทนี้ : คือ หิริ, โอตตัปปะ, นิวาตะ (ความไม่พองลม), กระทั่งถึงการถอนอุปาทานว่าตัวตนได้หมดสิ้น.
17. ทางปฏิบัติ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยทางปฏิบัติ : เพื่อออกเสียจากกิเลสชื่อนี้ :
17.1 การลดอุปาทานว่ามีตัวตน.
17.2 การลดความเห็นแก่ตนอยู่ตลอดเวลา.
17.3 มีสติในอนัตตานุทิฏฐิอยู่เสมอ.
18. อานิสงส์ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยอานิสงส์ : ของการไม่มีกิเลสชื่อนี้:
18.1 มีความเจริญก้าวหน้าอยู่ในพระสัทธรรมอยู่ตลอดเวลา.
18.2 ไม่สร้างศัตรู, แต่สร้างมิตรสหายอยู่ตลอดเวลา.
19. หนทางถลำ : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยหนทางถลำ : เข้าสู่กิเลสชื่อนี้ : คือ ความอยากดี, อยากเด่น, อยากดัง, ด้วยอำนาจโมหะอยู่เป็นประจำ.
20. สิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยสิ่งที่ต้องเกี่ยวข้อง : เพื่อทางรอด :
20.1 ธรรม 4 เกลอ : คือ สติ, ปัญญา, สัมปชัญญะ, สมาธิ.
20.2 ฆราวาสธรรม 4 : คือ สัจจะ, ทมะ, ขันติ, จาคะ.
21. ภาษาคน - ภาษาธรรม : ฮึ ฮึ กชาติกตา โดยภาษาคน - ภาษาธรรม :
ภาษาคน : เป็นเครื่องเชิดหน้าชูตา.
ภาษาธรรม : เป็นเรื่องบ้าบัดซบ เป็นที่เกลียดชังตลอดจักรวาล.
ธรรมโฆษณ์ที่แนะนำให้อ่าน
1. ธรรมปาฏิโมกข์ เล่ม 1
2. ธรรมะกับสัญชาตญาณ
3. พุทธิกจริยธรรม
4. ราชภโฏวาท