[Font : 15 ]
| |
พระองค์และสาวกมีการกล่าวหลักธรรมตรงกันเสมอ |  

ก็คำนี้ว่า "ชรามรณะมี เพราะปัจจัยคือชาติ" ดังนี้, เช่นนี้และป็นคำที่เรากล่าวแล้ว. ภิกษุ ท.! ชรามรณะมี เพราะปัจจัยคือชาติ ใช่ไหม? เป็นอย่างนี้หรือเป็นอย่างไร ในข้อนี้?

"ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ! ชรามรณะมี เพราะปัจจัยคือชาติ, ในข้อนี้ต้องมีว่าชรามรณะมีเพราะปัจจัยคือชาติ อย่างนี้เป็นแน่นอน พระเจ้าข้า!"

(ตรัสบอกแล้วทรงซักถาม และภิกษุ ท. ทูลตอบ ในลักษณะอย่างเดียวกันนี้ เป็นลำดับไป ทุกอาการของปฏิจจสมุปบาท ซึ่งในที่นี้จะละไว้ด้วย ...ฯลฯ... จนกระทั่งถึงอาการสุดท้าย คือสังขาร จึงจะเขียนเต็มรูปความอีกครั้งหนึ่ง)

ก็คำนี้ว่า "ชาติมี เพราะปัจจัยคือภพ" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "ภพมี เพราะปัจจัยคืออุปาทาน" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "อุปาทานมี เพราะปัจจัยคือตัณหา" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "ตัณหามี เพราะปัจจัยคือเวทนา" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "เวทนามี เพราะปัจจัยคือผัสสะ" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "ผัสสะมี เพราะปัจจัยคือสฬายตนะ" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "สฬายตนะมี เพราะปัจจัยคือนามรูป" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "นามรูปมี เพราะปัจจัยคือวิญญาณ" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "วิญญาณมี เพราะปัจจัยคือสังขาร" ...ฯลฯ...อย่างนี้แน่นอน พระเจ้าข้า!"

ก็คำนี้ว่า "สังขาร ท. มี เพราะปัจจัยคืออวิชชา" ดังนี้, เช่นนี้แลเป็นคำที่เรากล่าวแล้ว. ภิกษุ ท.! สังขาร ท. มี เพราะปัจจัยคืออวิชชาใช่ไหม? เป็นอย่างนี้หรือเป็นอย่างไร ในข้อนี้?

ภิกษุ ท.! สังขาร ท. มี เพราะปัจจัยคืออวิชชาใช่ไหม? เป็นอย่างนี้หรือเป็นอย่างไร ในข้อนี้?

"ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ! สังขาร ท. มี เพราะปัจจัยคืออวิชชา, ในข้อนี้ ต้องมีว่า สังขาร ท. มี เพราะปัจจัยคืออวิชชา อย่างนี้เป็นแน่นอน พระเจ้าข้า!"

ภิกษุ ท.! ถูกแล้ว. ภิกษุ ท.! เป็นอันว่า แม้พวกเธอก็กล่าวอย่างนี้; แม้เราก็กล่าวอย่างนี้ว่า "เมื่อสิ่งนี้มีอยู่ สิ่งนี้ก็มี; เพราะสิ่งนี้เกิดขึ้นสิ่งนี้ก็เกิดขึ้น; กล่าวคือ เพราะมีอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขาร ท.; เพราะมีสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ; .. ฯลฯ...ฯลฯ... เพราะมีชาติเป็นปัจจัย, ชรามรณะ โสกะปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาส ท. จึงเกิดขึ้นพร้อม : ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้".

(ต่อไปนี้ มีการตรัสว่าด้วยปัจจยาการฝ่ายนิโรธวารคือฝ่ายดับ; มีวิธีการตรัสและการถามตอบในทำนองเดียวกันกับฝ่ายสมุทยวาร คือฝ่ายเกิด ทุกประการ หากแต่ตรงกันข้ามเท่านั้น)

- บาลี มหาตัณหาสังขยสูตร มู.ม. 12/480/447. ตรัสแก่ภิกษุ ท. ที่เชตวัน.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

  |     |   แจ้งข้อผิดพลาด / แนะนำ
หนังสือที่เกี่ยวข้อง