ไปยังหน้า : |
[Font : 15 ]
|
| | |
ภิกษุ ท.! สิ่งที่ใชเปนพืชมี 5 อยางเหลานี้. 5 อยางเหลาไหน เลา? 5 อยางคือ พืชจากเหงา (มูลพืช), พืชจากตน (ขนฺธพีช), พืชจากตา (ผลุพีช), พืชจากยอด (อคฺคพีช), และพืชจากเมล็ด (เชนข้าวเปนตน) เปนคํารบ 5 (พีชพีช).
ภิกษุ ท.! ถาสิ่งที่ใชเปนพืช 5 อยางเหลานี้ ที่ไมถูกทําลาย ยังไมเนาเป่อย ยังไมแหงเพราะลมและแดด ยังมีเชื้องอกบริบูรณอยู และอันเจาของเก็บไวดวยดี, แตดิน น้ำ ไมมี. ภิกษุ ท.! สิิ่งที่ใชเป็นพืช 5 อยางเหลานั้น จะพึงเจริญงอกงามไพบูลย ไดแลหรือ ?
"หาเปนเชนนั้นไม พระเจาขา !"
ภิกษุ ท.! ถาสิ่งที่ใชเปนพืช 5 อยางเหลานี้แหละ ที่ไมถูกทําลายยังไมนาเปอย ยังไมแหงเพราะลมและแดด ยังมีเชื้องอกบริบูรณอยู และอันเจาของเก็บไวดวยดี, ทั้ง ดิน น้ำ ก็มีดวย. ภิกษุ ท .! สิ่งที่ใชเปน พืช 5 อยางเหลานั้นจะพึงเจริญงอกงามไพบูลย ไดมิใชหรือ ?
"อยางนั้น พระเจาขา !"
ภิกษุ ท.! วิญญาณฐิติ 4 อยาง (รูป เวทนา สัญญา สังขาร) พึงเห็นวาเหมือนกับ ดิน. ภิกษุ ท .! นันทิราคะ พึงเห็นวาเหมือนกับ น้ำ. ภิกษุ ท.! วิญญาณ ซึ่งประกอบดวยปจจัย (คือกรรม) พึงเห็นวาเหมือนกับ พืชสด ทั้งหานั้น.
ภิกษุ ท.! วิญญาณ ซึ่งเขาถือเอา รูป ตั้งอยูก็ตั้งอยูได, เปนวิญญาณที่มีรูปเปนอารมณ มีรูปเปนที่ตั้งอาศัย มีนันทิเปนที่เขาไปสองเสพก็ถึงความเจริญ งอกงาม ไพบูลย ได;
ภิกษุ ท.! วิญญาณ ซึ่งเขาถือเอา เวทนา ตั้งอยู ก็ตั้งอยูได, เปนวิญญาณที่มีเวทนาเปนอารมณ มีเวทนาเปนที่ตั้งอาศัย มีนันทิเปนที่เขาไปสองเสพ ก็ถือความเจริญ งอกงาม ไพบูลย ได;
ภิกษุ ท.! วิญญาณ ซึ่งเขาถือเอา สัญญา ตั้งอยู ก็ตั้งอยูได, เปนวิญญาณที่มีสัญญาเปนอารมณ มีสัญญาเปนที่ตั้งอาศัย มีนันทิเปนที่เขาไปสองเสพ ก็ถึงความเจริญ งอกงาม ไพบูลย ได;
ภิกษุ ท.! วิญญาณ ซึ่งเขาถือเอา สังขาร ตั้งอยูก็ตั้งอยูได, เปนวิญญาณที่มีสังขารเปนอารมณ มีสังขารเปนที่ตั้งอาศัย มีนันทิเปนที่เขาไปสองเสพ ก็ถึงความเจริญ งอกงาม ไพบูลย ได.
ภิกษุ ท.! ผูใด จะพึงกลาวอยางนี้ วา "เราจักบัญญัติ ซึ่งการมาการไป การจุติ การอุบัติ ความเจริญ ความงอกงาม และความไพบูลย ของวิญญาณ โดยเวนจากรูป เวนจากเวทนา เวนจากสัญญา และเวนจากสังขาร" ดังนี้นั้น, นี่ไมใชฐานะที่จักมีไดเลย.
- ขนฺธ. สํ. 17/67/106-107.