[Font : 15 ]
| |
ที่ประทับนั่งนอนของพระองค์ |  

พราหมณ์! ที่นั่งสูง ที่นอนใหญ่ทั้งหลายเหล่าใด คือ เตียงเท้าสูง, บัลลังก์, ผ้าโกเชาว์ขนยาว ฯลฯ ที่นอนมีหมอนข้างแดงทั้งสองข้าง (รวม 20 ชนิด ที่นิยมเป็นของสูงในยุคนั้น) นั้น เป็นของหาได้ยากสำหรับบรรพชิต, อีกประการหนึ่งครั้นได้มาแล้ว ก็ย่อมไม่สมควรแก่การบริโภค. พราหมณ์! ที่นั่งสูง ที่นอนใหญ่ สามชนิด ที่เราหาได้ง่าย ไม่ลำบาก ไม่ฝืดเคือง ในบัดนี้. 3 ชนิดคืออะไรเล่า? คือ ที่นั่งสูง ที่นอนใหญ่ อันเป็นทิพย์ อันเป็นพรหม และเป็นอริยะ.

พราหมณ์! ในโลกนี้, เราเข้าอาศัยบ้านหรือนิคมใดอยู่ เวลาเช้าครองจีวร เที่ยวไปบิณฑบาตในบ้านหรือนิคมนั้น. ครั้นเวลาหลังอาหารกลับจากบิณฑบาตแล้ว เที่ยวไปตามแนวป่า. เรานั้น, วัตถุใดมีอยู่ในที่นั้นๆ จะเป็นหญ้าหรือใบไม้ก็ตาม, คร่ามาแล้ว (ทำเป็นที่รองนั่ง) นั่งคู้บัลลังก์ตั้งกายตรง ดำริสติเฉพาะหน้า, เรานั้นสงัดจากกามและอกุศลธรรมทั้งหลาย ย่อมเข้าถึงฌานที่ 105.19 ...ที่ 2 ...ที่ 3 ที่ 4 อันไม่มีทุกข์ไม่มีสุข มีแต่สติอันบริสุทธิ์ เพราะอุเบกขาแล้วแลอยู่, พราหมณ์! เราขณะเมื่อเป็นอย่างนี้ ถ้าเดินอยู่, ในสมัยนั้นสถานที่ตรงนั้น ก็ชื่อว่า ที่จงกรมทิพย์, ถ้ายืนอยู่ สถานที่ตรงนั้น ในสมัยนั้นก็ชื่อว่า ที่ยืนอันเป็นทิพย์, ถ้านั่งอยู่ สถานที่ตรงนั้น ในสมัยนั้น ก็ชื่อว่าอาสนะทิพย์, ถ้าสำเร็จการนอนอยู่สถานที่ตรงนั้น ในสมัยนั้น ก็ชื่อว่าที่นอนอันเป็นทิพย์, พราหมณ์! นี่แล ที่นั่งนอนสูงใหญ่อันเป็นทิพย์ ซึ่งในบัดนี้เราหาได้ง่าย ไม่ลำบากฝืดเคืองเลย.

พราหมณ์ ในโลกนี้ เราเข้าอาศัยบ้านหรือนิคมใดอยู่ เวลาเช้าครองจีวรเที่ยวไปบิณฑบาต ในบ้านหรือนิคมนั้น. ครั้นเวลาหลังอาหาร กลับจากบิณฑบาตแล้ว เที่ยวไปตามแนวป่า. เรานั้น, วัตถุใดมีอยู่ในที่นั้นๆ จะเป็นหญ้าหรือใบไม้ก็ตาม, คร่ามาแล้ว (ทำเป็นที่รองนั่ง) นั่งคู้บัลลังก์ตั้งกายตรงดำรงสติเฉพาะหน้า. เรานั้น แผ่ไปสู่ทิศที่ 1 ที่ 2 ที่ 3 ที่ 4 ทั้งเบื้องบนเบื้องต่ำ เบื้องขวาง ทั่วทุกทางเสมอหน้ากันตลอดโลกทั้งปวงที่มีอยู่ ด้วยจิตอันประกอบด้วยเมตตา อันไพบูลย์ ประกอบด้วยคุณอันใหญ่หลวง ไม่มีประมาณไม่มีเวร ไม่มีพยาบาท; ด้วยจิตอันประกอบด้วยกรุณา อันไพบูลย์ ประกอบด้วยคุณอันใหญ่หลวง ไม่มีประมาณ ไม่มีเวร ไม่มีพยาบาท; ด้วยจิตอันประกอบด้วยมุทิตา อันไพบูลย์ ประกอบด้วยคุณอันใหญ่หลวง ไม่มีประมาณ ไม่มีเวรไม่มีพยาบาท; ด้วยจิตอันประกอบด้วยอุเบกขา อันไพบูลย์ ประกอบด้วยคุณอันใหญ่หลวง ไม่มีประมาณ ไม่มีเวร ไม่มีพยาบาท; พราหมณ์! เราขณะเมื่อเป็นอยู่อย่างนี้ ถ้าเดินอยู่, ในสมัยนั้น สถานที่นั้น ก็ชื่อว่า ที่จงกรมพรหม, ถ้ายืนอยู่, ในสมัยนั้น ก็ชื่อว่า ที่ยืนพรหม, ถ้านั่งอยู่ ในสมัยนั้นสถานที่นั้นก็ชื่อว่า อาสนะพรหม, ถ้านอนอยู่, ในสมัยนั้น สถานที่นั้นก็ชื่อว่า ที่นอนพรหม, พราหมณ์! นี่แล ที่นั่งนอนสูงใหญ่อันเป็นพรหม ซึ่งในบัดนี้เราหาได้โดยง่าย ไม่ลำบากฝืดเคืองเลย.

พราหมณ์! ในโลกนี้ เราเข้าอาศัยบ้านหรือนิคมใดอยู่ เวลาเช้าครองจีวรเที่ยงไปบิณฑบาต ในบ้านหรือนิคมนั้น. ครั้นเวลาหลังอาหาร กลับจากบิณฑบาตแล้ว เที่ยวไปตามแนวป่า. เรานั้น วัตถุใดมีอยู่ในที่นั้นๆ จะเป็นหญ้าหรือใบไม้ก็ตาม คร่ามาแล้ว (ทำเป็นที่รองนั่ง) นั่งคู้บัลลังก์ตั้งกายตรงดำรงสติเฉพาะหน้า. เรานั้น ย่อมรู้ทั่วถึง (ในใจเราเอง) อย่างนี้ว่า ราคะเราละได้ขาดแล้ว ถอนขึ้น ทั้งรากแล้ว ทำให้เหมือนต้นตาลขาดที่คอแล้วทำให้มีไม่ได้อีกแล้ว เป็นสิ่งที่ไม่อาจเกิดอีกต่อไปเป็นธรรมดา, ว่าโทสะ เราละได้ขาดแล้ว ถอนขึ้นทั้งรากแล้ว ทำให้เหมือนต้นตาลขาดที่คอแล้ว ทำให้มีไม่ได้อีกแล้ว เป็นสิ่งที่ไม่อาจเกิดอีกต่อไปเป็นธรรมดา, และว่า โมหะ เราละได้ขาดแล้ว ถอนขึ้นทั้งรากแล้ว ทำให้เหมือนต้นตาลขาดที่คอแล้ว ทำให้มีไม่ได้อีกแล้วเป็นสิ่งที่ไม่อาจเกิดอีกต่อไปเป็นธรรมดา ดังนี้. พราหมณ์! เราขณะเมื่อเป็นอย่างนี้ ถ้าเดินอยู่, ในสมัยนั้น สถานที่นั้น ก็ชื่อว่า ที่จงกรมอริยะ. ถ้ายืนอยู่, ในสมัยนั้น สถานที่นั้น ก็ชื่อว่า ที่ยืนอริยะ. ถ้านั่งอยู่, ในสมัยนั้นสถานที่นั้น ก็ชื่อว่า อาสนะอริยะ. ถ้านอนอยู่, ในสมัยนั้น สถานที่นั้นก็ชื่อว่า ที่นอนอริยะ. พราหมณ์! นี่แล ที่นั่งสอนสูงใหญ่ อันเป็นอริยะ ซึ่งในบัดนี้ เราหาได้โดยง่าย ไม่ลำบากฝืดเคืองเลย.

- บาลี มหาวรรค ติก. อํ. 20/233/503. ตรัสแก่พราหมณ์และคหบดี ชาวบ้านเวนาคปุระ แคว้นโกศล.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

  |     |   แจ้งข้อผิดพลาด / แนะนำ
หนังสือที่เกี่ยวข้อง